Wat de mijn ons naliet | ON4

Oranje Nassau mijn IV

De steenberg

e Oranje-Nassau IV was de kleinste mijn van de vier "ON" mijnen. Gelegen aan de "Heksenberg" in Heerlen, vlak naast de huidige "Sibelco" Zilverzandgroeve, die vroeger (toen nog Sigrano) eveneens eigendom was van de Oranje-Nassau concessionaris.

De steenberg is (nog) onaangetast, maar "Sibelco" wil de berg gaan afgraven, om zo onder de berg het zilverzand te kunnen winnen. "Stichting behoud mijnsteenberg ON IV" is een stichting die zich inzet om de steenberg in haar huidige staat te behouden.

Leermijn

In de, tot nu toe, onaangetaste steenberg bevond zich een leermijn. In deze leermijn was een stukje mijn nagebouwd, ter opleiding van de OVS-ers (Ondergrondse Vak School). In de zuidhelling van de steenberg zijn twee ingangen van deze leermijn zijn nog te zien, alsook een ontluchtingspijp ter verversing van de lucht in de leermijn.

(links) Op de west-helling van de steenberg staan enkele fundamenten van het vroegere transportband, dat de afvalstenen naar boven transporteerde.

(Rechts) Enkele authentieke mijngebouwen die de slopershamer wisten te ontlopen.

Het mijnterrein

Tegenwoordig herinnert, buiten de aanwezigheid van de steenberg, niets meer aan de kleinste van de vier Oranje-Nassau mijnen. De zilverzandexploitant Sibelco heeft het terrein, waarop de mijn tot 1966 in bedrijf was, in gebruik genomen voor de winning van zilverzand. Onder het spierwitte zand ligt de dikke betondeksel, die de schacht van de mijn voorgoed afsloot.

'T Berpke

Bij de ingang van de voormalige Oranje Nassau IV mijn, stond op een gemetselde sokkel, het beeld van Sint Barbara.

Barbara was de dochter van een rijke heiden uit Nicomedië. Om haar tegen ongewenste invloeden te beschermen sloot hij haar op in een toren. Desondanks werd zij bekeerd tot het Christendom. Haar vader ontdekte dit toen Barbara vroeg om een derde venster in haar toren aan te brengen ter ere van de Heilige Drie-Eenheid. Hij liet haar folteren om haar tot geloofsafval te dwingen. Toen dat niet lukte, onthoofdde hij zijn dochter. Meteen daarna werd hij gestraft: een bliksemschicht doodde hem.

Barbara is de beschermheilige van onder andere de mijnwerkers. Na de sluiting van de Oranje Nassau IV mijn verhuisde het beeld naar de tuin van de nabijgelegen Sint Gerardus-Majellakerk te Heksenberg (Foto rechts)