e Nederlandse staat heeft een aantal postzegels uitgebracht, met als thema, de Nederlandse Mijnbouw:
Rechts: De voorbeeldfoto voor het ontwerp van de jubileumzegel van de Staatsmijnen.
Midden: Een schets van ontwerper Hub Levigne.
Geheel rechts: Een afgewezen ontwerp van Hub Levigne 1951.
Drukproef van de jubileum-zegel 1952.
Hierboven: Een werktekening van de jubileumpostzegel van de Staatsmijnen 1951.
De uiteindelijke postzegel, uitgegeven bij het 50-jarig jubileum van de Staatsmijnen in 1952.
Hubert Levigne (Ontwerper van o.a. Het Jubileumzegel Staatsmijnen)
Nicolaas Jozef Hubertus "Hubert" Levigne (Maastricht, 30 september 1905 - aldaar, 29 december 1989) was een Nederlands grafisch ontwerper en beeldend kunstenaar. Vanaf 1924 volgde hij teken- en schilderlessen van Henri Jonas aan het Maastrichtse Stadsteekeninstituut. In 1928 vertrok hij naar Amsterdam voor een opleiding aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten onder leiding van prof. Aarts. Levigne was lid van de Bende van De Suisse, een groep schilders, architecten, dichters, schrijvers en andere cultuurliefhebbers die in de jaren 20 (net als de leden van de Limburgse Kunstkring) vele avonden doorbracht in het Café Suisse aan het Vrijthof te Maastricht.
Proefdruk
Proefdruk
Na afloop van zijn opleiding in Amsterdam in 1933 en na het winnen van de zilveren medaille van de Prix de Rome keerde hij terug naar zijn geboortestad Maastricht. Daar voerde hij naast zijn eigen vrije werk ook opdrachten uit voor postzegels, gelegenheidsgrafiek, ex librissen en kerkelijke kunst. Levigne werkte met kopergravures, etsen, houtsneden en met een combinatie van etsen en aquatint. Ook schilderde hij en maakte hij monumentaal werk als tegeltableaus en glas in lood. In 1950 wordt Levigne benoemd tot docent grafische vormgeving aan de Jan van Eyck Academie. Deze functie bekleedde hij tot aan zijn pensioen in 1972. Hierna woonde hij enkele jaren in Spanje en vervolgens weer tot aan zijn overlijden in Maastricht.
Boven: De eerstedagenvelop, een gewild collectorsitem.
Zoals alle Nederlandse postzegels werd ook deze jubileumszegel van de Staatsmijnen gedrukt bij Joh. Enschedé in Haarlem. De zegel was bij de postkantoren verkrijgbaar van 16 april tot en met 15 mei 1952. Voor de frankering van poststukken bleef de zegel geldig tot en met 31 december 1953. Speciaal voor de postzegelverzamelaars kwam er ook een zogenaamde eerstedagenvelop uit. Dit was een envelop, bedrukt met een afbeelding met mijnwerkersattributen en de tekst ‘50 jaar Staatsmijnen’. Uitsluitend op de eerste dag van uitgifte kon de verzamelaar de nieuwe postzegel op de envelop plakken en het poststuk naar zijn eigen adres sturen. De PTT zorgde dat er een speciaal poststempel op kwam met de beeltenis van een houwer aan het kolenfront en de datum 16 april 1952. De eerstedagenvelop werd op die manier een gewild collectorsitem.
Niet alleen postzegels, maar ook frankeerstroken werden gebruikt.
Artikel uit Staatsmijnen Nieuws van 11 januari 1963
Staatsmijnen gaan over de tong (Januari 1963)
Ook wie niet tot het gilde der filatelisten behoort, bekijkt toch elke nieuwe postzegel met meer dan gewone aandacht. De nieuwste 4 cts frankeerzegel is speciaal voor de mensen van de Staatsmijnen interessant, omdat door deze zegel onze onderneming letterlijk (en figuurlijk) in het hele land over de tong zal gaan.
Als extra bijzonderheid kunnen we nog mededelen, dat de groep koeltorens die op de zegel is afgebeeld, "naar het leven" getekend is. De personeelsleden die thuis zijn op het Stikstofbindingsbedrijf, zullen er zonder moeite een stukje van het bedrijf op herkennen.
De ontwerper maakte namelijk gebruik van een kleurenfoto, die als decemberplaat stond afgedrukt in de staatsmijnkalender 1961. Wij geven hierbij nog eens de afbeelding van de nieuwe zegel, met een vergelijkbare, zwart/wit foto ter vergelijking.
Studiemodel
Drukproef: Koeltorens op het nieuwe zegel
Koeltorens op het S.B.B. (Foto: DSM)
De fotograaf die indertijd de opname gemaakt heeft, zal niet vermoed hebben dat zijn prent nog eens model zou mogen staan voor een nieuwe postzegel. Mogelijk zullen S.B.B.-kenners, die de nieuwe zegel aandachtig bestuderen, enige moeite hebben om het gebouw midden op de achtergrond te identificeren. Het is de watertoren bij de ingang, die in de steigers stond toen de bewuste foto in 1960 werd gemaakt en in die gedaante ook op de nieuwe zegel vereeuwigd is.
Rechts: In januari 1963 verscheen een postzegel met de afbeelding van koeltorens van de Staatsmijnen. Dit ontwerp was van André van der Vossen. Ook voor deze zegel werden diverse, speciale, eerstedagenveloppen uitgegeven.
Beneden: Een collectie van de 1e-dag-enveloppen van het zegel van André van der Vossen.
Proefdruk
Uiteindelijke zegel (gestempeld)
Links: Een studie-postzegel. Deze zegel is, voor zover bekend, niet in productie genomen. Op dit studie-exemplaar is een grijper en een berg kolen te zien.
Niet alleen door de toenmalige P.T.T. (Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie) werd toestemming verkregen voor het ontwerpen van postzegels. Ook de lokale postdiensten, zoals de Particuliere Postdienst Westelijke Mijnstreek, lieten postzegels ontwerpen. Hieronder een zeer zeldzame 1e-dag-enveloppe (Nr. 1670) van de Particuliere Postdienst Limburg, met op de zegels een afbeelding van de Staatsmijn Emma te Treebeek.
Hieronder: Een recentere zegel uit 2002, waarop de schachtbok van schacht II van de Oranje-Nassau mijn I is afgebeeld.
